در سال های اخیر لیزر موهای زائد به یکی از بهترین راه‌ها برای خلاص شدن از دست موهای مزاحم بدن و صورت مبدل شده است. این راه موثر و ایمن، تنها روش دائمی حذف موهای زائد شناخته شده است. همه‌ی روش‌های درمانی و زیباسازی، هر چند هم کم تهاجمی و ایمن، احتمال ایجاد عوارض را داشته و لیزر هم از این قاعده مستثنی نمی باشد.
در ادامه ی این متن می‌خواهیم عوارض لیزر موهای زائد را با یکدیگر مرور نماییم.
به طور معمولا قرمزی و التهاب موقت بوده و خیلی زود ناپدید خواهند شد. نواحی پوست که دچار این عارضه می‌شوند، ظاهری مشابه پوست خواهند دارند که به تازگی وکس یا اپیلاسیون شده باشد. گاهی به منظور کاهش واکنش پوست به فرآیند لیزر، از داروهای بی‌حسی موضعی استفاده می گردد. قرمزی و التهاب قابل جلوگیری نبوده و از عوارض طبیعی لیزر موهای زائد به حساب می آیند. درباره ی درمان، استفاده از کمپرس سرد بلافاصله پس از لیزر و استفاده از استروئیدهای موضعی (در صورت نیاز) می‌توانند سبب بهبود این عوارض گردند.
همانطور که پیش تر گفتیم، فرآیند لیزر موهای زائد نباید دردناک باشد. گاهی به علت حساسیت بالای پوست یا عدم استفاده از تکنیک‌های خنک‌سازی در طی درمان، بیمار دچار درد و سوزش پوست خواهد شد. اگر حساس بودن پوست، امکان دارد متخصص لیزردرمانی از بی‌حسی موضعی استفاده نماید. استفاده از کمپرس سرد بلافاصله پس از درمان نیز سبب کاهش درد خواهد شد. توجه داشته باشید که التهاب، قرمزی و درد معمولاً چند ساعت تا نهایتاً دو روز پس از لیزر درمانی برطرف می شوند. علاوه بر کمپرس سرد، این عوارض لیزر پاسخ خوبی به حمام با آب سرد خواهند داد.
پوسته پوسته شدن:
همانطور که گفتیم، پوسته پوسته شدن از عوارض محتمل لیزر موهای زائد می باشد و در صورتی که مراقبت‌های لازم را به درستی انجام دهید، نگران کننده یا خطرناک نمی باشد. این عارضه در درصد کمی از متقاضیان رویت می‌شود و معمولاً عارضه‌ای خفیف است. پوسته پوسته شدن سبب خشک و آسیب پذیر شدن پوست می گردد. به همین جهت امکان دارد منجر به ایجاد زخم و اسکارهای پوستی گردد. مراقبت های درست مانند استفاده از کرم‌های مرطوب کننده، می‌توانند باعث جلوگیری از ایجاد زخم‌ها شوند.
تغییر در رنگ پوست:
تغییرات خفیف در رنگ پوست از عوارض لیزر موهای زائدند. بسته به شرایط، امکان دارد پوست متقاضی پس از درمان، اندکی روشن‌تر یا تیره‌تر گردد. کسانی که پوستشان روشنی است، بیشتر دچار تیره شدن رنگ پوست خواهند شد. کسانی که پوستشان تیره‌تری است، بیشتر مستعد روشن شدن رنگ پوست می باشند.
هایپوپیگمنتیشن:
کم شدن رنگدانه‌ها یا همان روشن‌تر شدن رنگ پوست، هایپوپیگمنتیشن گفته می شود. معمولا این عارضه گذرا و موقت می باشد؛ اما می تواند برای متقاضی آزاردهنده باشد. دلیل بروز این عارضه نامعلوم بوده و اثر آن می‌تواند تا چند ماهی ماندگار گردد، دور کردن محل تحت درمان از نور مستقیم خورشید و همچنین استفاده از کرم‌های ضد آفتاب به مدت ۶ هفته پیش و پس از لیزر موهای زائد در کم کردن احتمال بروز این عارضه تاثیرگذار است. استفاده از دستگاه لیزر با طول موج مناسب، زمان تابش کوتاه و همچنین استفاده‌ی درست از تکنیک های خنک سازی می‌توانند سبب جلوگیری از روشن شدن رنگ پوست یا هایپوپیگمنتیشن گردند.
هایپرپیگمنتیشن:
بیشتر شدن رنگدانه‌ها یا همان تیره‌تر شدن رنگ پوست، هایپرپیگمنتیشن گفته می شود. این عارضه گذرا و موقت می باشد و معمولاً طی ۳ تا ۴ هفته برطرف خواهد شد، هاپیرپیگمنتیشن را معمولاً هنگامی رویت می کنید که پوست شما زخم شده و بهبود پیدا می کند. حتماً مشاهده کرده اید که جای زخم برای مدت زیادی تیره‌تر از نواحی مجاور خود می باشد. اگر لیزر منجر به زخم شدن یا ایجاد اسکار گردد، شاهد هایپرپیگمنتیشن خواهیم بود که برای مدت طولانی‌تری بر روی پوست خواهد ماند.
آسیب به چشم:
واضح است که در لیزر موهای زائد از اشعه‌ی پرقدرت لیزر استفاده می‌شود. به همین منظور خطر آسیب شدید به بینایی وجود دارد؛ به خصوص زمانی که می‌خواهیم موهای صورت را لیزر نماییم. استفاده از عینک‌های محافظ به وسیله ی بیمار و همچنین متخصص لیزر، خطر این عارضه را به کلی برطرف می سازد.
خطر عفونت‌های پوستی:
عفونت باکتریایی پوست در اثر لیزر بسیار نادر می باشد؛ اما در صورت آسیب دیدن روپوست یا اپی‌درم امکان دارد اتفاق بیفتد. اگر علائم عفونت (مثل التهاب، خارش، جوش و درد) را مشاهده کردید، حتماً با کلینیک تماس گرفته و از مصرف کرم‌های آنتی‌بیوتیک‌های موضعی و خود درمانی دوری کنید.
اگر سابقه‌ی تبخال دارید، امکان دارد پس از لیزر دچار تبخال بر روی لب یا اطراف آن شوید. تبخال‌های لب و ناحیه‌ی تناسلی در اثر ویروسی تحت عنوان هرپس به وجود می آیند که معمولاً به شکل غیرفعال داخل بدن ایجاد می شوند. در صورت مواجهه با استرس (مثل تب کردن)، ویروس فعال شده و تبخال به وجود می آید. البته فعال شدن ویروس هرپس و تبخال زدن، عارضه‌‌ی شایعی نمی باشد.
سوختگی و تاول:
سوختگی و تاول از عوارض شدید لیزر موهای زائدند که به علت خطای درمان و تکنیک‌های نامناسب لیزر درمانی به وجود می آیند. مراجعه به مراکز معتبر و حرفه‌ای، خطر این عارضه را به حداقل خواهد رساند. استفاده از دستگاه‌های به‌روز و پیشرفته و به کارگیری تکنیک‌های خنک‌سازی مناسب، از مواردی می باشند که خطر سوختگی و تاول را تا اندازه ی زیادی کم می کنند.
اسکار و زخم:
ایجاد اسکار و زخم را نمی‌توان از عوارض لیزر موهای زائد دانست؛ اما اگر پزشک یا متخصص لیزر اشتباهی در طول فرآیند درمان انجام دهد، امکان دارد پوست شما زخم و دچار آسیب شود. می توان با انتخاب مراکز معتبر و حرفه‌ای برای لیزر، احتمال این عارضه را به حداقل رساند. دلیل دیگر ایجاد اسکار، عدم پیروی از توصیه‌های مراقبتی پس از لیزر است. پس همه ی نکات مهم می باشند و شما باید تمامی آن ها را رعایت کنید.
نکات کلیدی درباره‌ی عوارض لیزر موهای زائد:
- اول، همه ی شیوه های حذف موهای زائد با لیزر یا دستگاه‌های نوری، امکان دارد عوارضی به همراه داشته باشند.
- دوم، احتمال عوارض لیزر موهای زائد با دستگاه‌هایی که طول موج و زمان تابش بیشتری دارند، بیشتر خواهد بود.
- سوم، عوارض لیزر در کسانی که پوست های تیره‌تری دارند، بیشتر رویت می‌شود.
- چهارم، عوارض طبیعی لیزر شامل قرمزی، التهاب و پوسته پوسته شدن است.
- پنجم، شایع ترین عوارض حاد شامل ایجاد اسکار و تغییرات رنگ پوست می باشد.
دلیل بروز عوارض لیزر:
لیزر موهای زائد راهی کم عارضه و ایمن است. با این حال مانند هر روشی احتمال بروز عوارض محدودی نیز وجود دارد. برای این که متوجه دلیل عوارض لیزر موهای زائد شوید، باید کمی درباره ی اساس کار این راه صحبت نماییم.فیزیک لیزر به بیانی ساده تر:
زمانی ما یک جسم را مشاهده می کنیم، به این علت است که نور به آن جسم برخورد کرده، بازتاب گشته و به چشم ما می‌رسد. در حقیقت اگر جسمی نوری را بازتاب نکند، ما نمی‌توانیم آن را مشاهده کنیم. مانند شیشه‌ای که بسیار تمیز شده است. شیشه ی شفاف و تمیز همه ی پرتوهای نور را از خود عبور می‌دهد؛ درنتیجه نمی‌توان آن را دید. هر جسم علاوه بر بازتاب نور، بعضی از پرتوهای نور را جذب می‌کند. این که یک جسم کدام پرتوهای نور را جذب و کدام را بازتاب نماید، منجر می‌شود تا رنگ منحصر به فردی داشته باشد. نور لامپ یا خورشید از اشعه‌ی نور با رنگ‌ها و طول موج‌های زیاد و مختلفی تشکیل شده است. در حقیقت تفاوت طول موج پرتوهای نوری، سبب رنگی شدن آن ها می‌شود. اگر طول موج یک پرتوی نور میان ۴۸۰ تا ۷۵۰ نانومتر باشد، در محدوده‌ی نورهای مرئی قرار می‌گیرد. یعنی چشم توانایی تشخیص رنگ آنها را دارد. حال وقتی جسمی را مثلاً سبز می‌بینیم، یعنی این جسم رنگ های بنفش، آبی و قرمز را جذب کرده و رنگ سبز را بازتاب نموده است. پس فهمیدیم که هر جسم، پرتوهای نوری با انرژی یا طول موج خاص را جذب می نماید و باقی را بازتاب می کند. برای مثال همه ما می‌دانیم رنگ سیاه در زیر نور خورشید نسبت به رنگ سفید زودتر گرم می‌شود. پرتوهای نور موجود در لیزر، همه طول موج و انرژی یکسانی دارند. در دستگاه لیزر موهای زائد، پرتوی لیزر تولید شده طولی موجی دارد که به وسیله ی رنگدانه‌ای به نام ملانین به خوبی جذب می‌شود. ملانین رنگدانه‌ای می باشد که باعث رنگ موها و پوست می گردد. مقدار ملانین در موها بسیار بیشتر است از پوست! این رنگدانه به صورت ویژه در پیاز و ساقه‌ی مو متمرکز شده است. هنگامی که لیزر به پوست برخورد می‌کند، ۳ برابر بیشتر از پوست به وسیله ی پیاز و ساقه مو جذب می شود؛ به همین منظور دستگاه لیزر به شکلی تنظیم شده که قبل از گرم شدن پوست، آسیبی انتخابی به پیاز و ساقه ی مو وارد نماید. زمانی که پیاز مو آسیب دید، دیگر مویی از آن رشد نمی کند.چرا لیزر عوارض دارد؟
برای این که پرتوی لیزر به پیاز مو برسد، باید از لایه‌ی سطحی پوست که اپی‌درم یا روپوست نام دارد، عبور نماید. پیاز مو در لایه‌ی دِرم قرار دارد که در زیر اپی‌درم قرار گرفته است. اپی‌درم مثل پیاز و ساقه‌ی مو دارای ملانین است. به همین منظور پرتوی لیزر در راه خود تا رسیدن به پیاز مو، کمی هم جذب اپی‌درم می گردد. به همین منظور است که عوارضی مثل سوختگی، تغییر رنگ پوست، زخم و عوارض مشابه دیگر ایجاد خواهند شد.میزان عوارض به چه عواملی وابسته است؟
این که لیزر چقدر عارضه دارد، به ویژگی‌های دستگاه و همچنین رنگ پوست متقاضی وابسته است. متفاضیانی که دارای پوست تیره‌تری هستند، بیشتر مستعد دچار شدن به عوارض پوستی می باشند؛ زیرا آنها ملانین بیشتری در پوست خود دارند. تیرگی پوست می‌تواند ناشی از برنزه کردن و افزایش سن باشد یا این که به صورت ژنتیکی و طبیعی پوست تیره‌ای داشته باشید. به همین جهت اگر قصد انجام خدمات لیزر را دارید، باید فعلاً از آفتاب گرفتن و سولاریم خودداری کنید. عوامل دیگری که می‌توانند سبب بیشتر شدن احتمال عوارض لیزر موهای زائد شوند، شامل:- اول، طول موج لیزر.
- دوم، مدت زمان تابش.
- سوم، اندازه‌ی نقطه‌ی تابش.
- چهارم، استفاده‌ی نامناسب از تکنیک‌های خنک‌سازی پوست.
آیا لیزر موهای زائد دردناک است؟
دو سه روز پس از لیزر، امکان دارد پوست ناحیه‌ی تحت درمان کمی قرمز شده و با درد همراه شود. اغلب بیماران می‌گویند که این درد مشابه با درد آفتاب سوختگی بوده و به خوبی می توان آن را تحمل کرد. اما خود فرآیند لیزر معمولاً دردناک نیست.شایع‌ترین عوارض لیزر موهای زائد را بشناسید:
عوارض روش‌های درمانی متفاوت به چند شکل پدیدار خواهند شد. بعضی عوارض طبیعی می باشند. به هر حال در طی لیزر یا دیگر روش‌های زیبایی، شما تغییری در ساختار طبیعی بدن به وجود می آورید و باید انتظار داشته باشید که بدن به آن تغییر واکنش نشان دهد. عوارض طبیعی مانند درد اندک، التهاب و قرمزی پوست است. این عوارض موقتی بوده و خیلی سریع ناپدید می‌شوند. بعضی عوارض لیزر موهای زائد مثل پوسته پوسته شدن، موقتی و طبیعی اند؛ اما به ندرت رویت می‌شوند. عوارض دیگر لیزر مانند تغییر رنگ پوست و ایجاد اسکار، عوارض حاد این راه درمانی به حساب آمده و معمولاً ناشی از خطای درمانی می باشند. به صورت کلی لیزر موهای زائد روشی بسیار ایمن می باشد و عوارض جانبی به ندرت مشاهده خواهند شد.درد، قرمزی و التهاب:
لیزر موهای زائد به صورت خاص پیاز مو و فولیکول‌های مو که ارگان‌های موساز بدن اند را مورد هدف قرار می‌دهد. آسیب زدن به هر بافتی، همراه با واکنش بدن است. به همین منظور تخریب انتخابی فولیکول‌ها می‌تواند سبب بروز واکنش‌هایی مثل قرمزی و التهاب پوست در محل‌های تحت درمان با لیزر گردد. امکان دارد پس از لیزر کمی احساس ذوق زدن پوست یا حساس شدن آن نسبت به لمس را تجربه نمایید. تورم نیز ممکن است مشاهده شود. البته همه‌ی افراد این علایم را تجربه نخواهند کرد.
به طور معمولا قرمزی و التهاب موقت بوده و خیلی زود ناپدید خواهند شد. نواحی پوست که دچار این عارضه می‌شوند، ظاهری مشابه پوست خواهند دارند که به تازگی وکس یا اپیلاسیون شده باشد. گاهی به منظور کاهش واکنش پوست به فرآیند لیزر، از داروهای بی‌حسی موضعی استفاده می گردد. قرمزی و التهاب قابل جلوگیری نبوده و از عوارض طبیعی لیزر موهای زائد به حساب می آیند. درباره ی درمان، استفاده از کمپرس سرد بلافاصله پس از لیزر و استفاده از استروئیدهای موضعی (در صورت نیاز) می‌توانند سبب بهبود این عوارض گردند.
همانطور که پیش تر گفتیم، فرآیند لیزر موهای زائد نباید دردناک باشد. گاهی به علت حساسیت بالای پوست یا عدم استفاده از تکنیک‌های خنک‌سازی در طی درمان، بیمار دچار درد و سوزش پوست خواهد شد. اگر حساس بودن پوست، امکان دارد متخصص لیزردرمانی از بی‌حسی موضعی استفاده نماید. استفاده از کمپرس سرد بلافاصله پس از درمان نیز سبب کاهش درد خواهد شد. توجه داشته باشید که التهاب، قرمزی و درد معمولاً چند ساعت تا نهایتاً دو روز پس از لیزر درمانی برطرف می شوند. علاوه بر کمپرس سرد، این عوارض لیزر پاسخ خوبی به حمام با آب سرد خواهند داد.
پوسته پوسته شدن:
همانطور که گفتیم، پوسته پوسته شدن از عوارض محتمل لیزر موهای زائد می باشد و در صورتی که مراقبت‌های لازم را به درستی انجام دهید، نگران کننده یا خطرناک نمی باشد. این عارضه در درصد کمی از متقاضیان رویت می‌شود و معمولاً عارضه‌ای خفیف است. پوسته پوسته شدن سبب خشک و آسیب پذیر شدن پوست می گردد. به همین جهت امکان دارد منجر به ایجاد زخم و اسکارهای پوستی گردد. مراقبت های درست مانند استفاده از کرم‌های مرطوب کننده، می‌توانند باعث جلوگیری از ایجاد زخم‌ها شوند.
تغییر در رنگ پوست:
تغییرات خفیف در رنگ پوست از عوارض لیزر موهای زائدند. بسته به شرایط، امکان دارد پوست متقاضی پس از درمان، اندکی روشن‌تر یا تیره‌تر گردد. کسانی که پوستشان روشنی است، بیشتر دچار تیره شدن رنگ پوست خواهند شد. کسانی که پوستشان تیره‌تری است، بیشتر مستعد روشن شدن رنگ پوست می باشند.
هایپوپیگمنتیشن:
کم شدن رنگدانه‌ها یا همان روشن‌تر شدن رنگ پوست، هایپوپیگمنتیشن گفته می شود. معمولا این عارضه گذرا و موقت می باشد؛ اما می تواند برای متقاضی آزاردهنده باشد. دلیل بروز این عارضه نامعلوم بوده و اثر آن می‌تواند تا چند ماهی ماندگار گردد، دور کردن محل تحت درمان از نور مستقیم خورشید و همچنین استفاده از کرم‌های ضد آفتاب به مدت ۶ هفته پیش و پس از لیزر موهای زائد در کم کردن احتمال بروز این عارضه تاثیرگذار است. استفاده از دستگاه لیزر با طول موج مناسب، زمان تابش کوتاه و همچنین استفاده‌ی درست از تکنیک های خنک سازی می‌توانند سبب جلوگیری از روشن شدن رنگ پوست یا هایپوپیگمنتیشن گردند.
هایپرپیگمنتیشن:
بیشتر شدن رنگدانه‌ها یا همان تیره‌تر شدن رنگ پوست، هایپرپیگمنتیشن گفته می شود. این عارضه گذرا و موقت می باشد و معمولاً طی ۳ تا ۴ هفته برطرف خواهد شد، هاپیرپیگمنتیشن را معمولاً هنگامی رویت می کنید که پوست شما زخم شده و بهبود پیدا می کند. حتماً مشاهده کرده اید که جای زخم برای مدت زیادی تیره‌تر از نواحی مجاور خود می باشد. اگر لیزر منجر به زخم شدن یا ایجاد اسکار گردد، شاهد هایپرپیگمنتیشن خواهیم بود که برای مدت طولانی‌تری بر روی پوست خواهد ماند.
آسیب به چشم:
واضح است که در لیزر موهای زائد از اشعه‌ی پرقدرت لیزر استفاده می‌شود. به همین منظور خطر آسیب شدید به بینایی وجود دارد؛ به خصوص زمانی که می‌خواهیم موهای صورت را لیزر نماییم. استفاده از عینک‌های محافظ به وسیله ی بیمار و همچنین متخصص لیزر، خطر این عارضه را به کلی برطرف می سازد.
خطر عفونت‌های پوستی:
عفونت باکتریایی پوست در اثر لیزر بسیار نادر می باشد؛ اما در صورت آسیب دیدن روپوست یا اپی‌درم امکان دارد اتفاق بیفتد. اگر علائم عفونت (مثل التهاب، خارش، جوش و درد) را مشاهده کردید، حتماً با کلینیک تماس گرفته و از مصرف کرم‌های آنتی‌بیوتیک‌های موضعی و خود درمانی دوری کنید.
اگر سابقه‌ی تبخال دارید، امکان دارد پس از لیزر دچار تبخال بر روی لب یا اطراف آن شوید. تبخال‌های لب و ناحیه‌ی تناسلی در اثر ویروسی تحت عنوان هرپس به وجود می آیند که معمولاً به شکل غیرفعال داخل بدن ایجاد می شوند. در صورت مواجهه با استرس (مثل تب کردن)، ویروس فعال شده و تبخال به وجود می آید. البته فعال شدن ویروس هرپس و تبخال زدن، عارضه‌‌ی شایعی نمی باشد.
سوختگی و تاول:
سوختگی و تاول از عوارض شدید لیزر موهای زائدند که به علت خطای درمان و تکنیک‌های نامناسب لیزر درمانی به وجود می آیند. مراجعه به مراکز معتبر و حرفه‌ای، خطر این عارضه را به حداقل خواهد رساند. استفاده از دستگاه‌های به‌روز و پیشرفته و به کارگیری تکنیک‌های خنک‌سازی مناسب، از مواردی می باشند که خطر سوختگی و تاول را تا اندازه ی زیادی کم می کنند.
اسکار و زخم:
ایجاد اسکار و زخم را نمی‌توان از عوارض لیزر موهای زائد دانست؛ اما اگر پزشک یا متخصص لیزر اشتباهی در طول فرآیند درمان انجام دهد، امکان دارد پوست شما زخم و دچار آسیب شود. می توان با انتخاب مراکز معتبر و حرفه‌ای برای لیزر، احتمال این عارضه را به حداقل رساند. دلیل دیگر ایجاد اسکار، عدم پیروی از توصیه‌های مراقبتی پس از لیزر است. پس همه ی نکات مهم می باشند و شما باید تمامی آن ها را رعایت کنید.
